دانشگاه‌ها در فضای مجازی تحول آفرین باشند

به گزارش ایسنا، دکتر عزیرالله حبیبی در چهارمین همایش تعلیم و تربیت که در دانشگاه خوارزمی برگزار شد ضمن بیان این مطلب تاکید کرد: سالی که گذشت جهان را با شتاب بیشتری به سمت فضای مجازی هدایت کرد و محدودیت حضور اساتید، دانشجویان و کارکنان، محرک اصلی استفاده بیشتر و به روزتر از سامانه های یادگیری الکترونیکی شد. این روند از سویی تهدیدآمیز و از دیگر سو تحولی بنیادین برای حضور تمام عیار دانشگاه ها در محیطی نیمه آشنا بود که البته برخی دانشگاه ها در سراسر جهان با هم افزایی و مشارکت برای فهم پیچیدگی، تمرکز بر زیرساخت ها و تبحر در سامانه ها راهبردهای متناسب با نیازهای برآمده از شرایط موجود و مطلوب خود را تدوین و اقدامات فوری را منظور کردند.

وی در ادامه تصریح کرد: امروزه تحول ناخواسته ای چابک سازی انجام امور دانشگاه ها را امکانپذیر ساخت و در عین حال پرسش های بسیاری اعم از چگونگی تاثیر فضای مطلق مجازی بر نظام آموزش عالی، چیستی ویژگی های منحصر به فرد آموزش و یادگیری در فضای مجازی، چگونگی مطلوب سازی آموزش های الکترونیکی آنلاین و آفلاین، و چگونگی آموزش های اثربخش حرفه ای برای اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه پیشرو آموزش عالی جهان قرار داد.

رییس دانشگاه خوارزمی تاکید کرد: آنچه در این گذار بیشترین توجه را در نقاط مختلف دنیا ایجاد کرد، علم و هنر یاددهی- یادگیری فن آورانه بود. در این وضعیت دانشگاه ها ساده ترین مسیر را در این یافتند که کلاس ها را از درگاه وب به صورت همزمان یا غیرهمزمان برگزار کنند که تا حدودی موفق بودند و کلاس ها  به طور چشمگیری تشکیل شدند، هر چند از کیفیت و اثربخشی آنها اطمینان چندانی هنوز حاصل نشده است.

حبیبی گفت: آنچه بررسی ها و مشاهدات ما در یک سال گذشته نشان داده است دو مقوله ظرفیت سازی و پیگیری از ضروریاتی است که دانشگاه ها باید همواره در نظر داشته باشند. در ظرفیت سازی بهتر است نسبت به مهارت های مدرسان برای تدریس در فضای مجازی مطمئن شد. سپس امکان تجهیز مراکز یادگیری الکترونیکی را در دانشگاه ها از حیث سخت افزار و نرم افزار و نیز پهنای باند و اتصال فراهم آورد. سپس به آماده کردن کارکنان پشتیبان و دستیاران فنی و آموزشی اقدام کرد.

رئیس دانشگاه خوارزمی اظهار کرد: یکی از عوامل قابل توجه برای موفقیت های سیستم های یادگیری الکترونیکی، وجود دستیاران آموزشی است. ظرفیت سازی برای به کار گرفتن دستیاران آموزشی، تقویت انگیزه دانشجویان، یاری دادن برای تلاش مداوم و بازخورد مستمر در یادگیری آنها از جمله موارد ارزشمند در آموزش در فضای مجازی است. علاوه بر آن آشنا کردن مراکز یادگیری الکترونیکی دانشگاهی با آنالیتیک یادگیری جهت استفاده از داده های حاصل از برای تحلیل و ارتقای کیفیت یادگیری بسیار حائز اهمیت است. توجه به این مسئله به همراه آشناسازی مدرسان با منابع آموزش باز، چگونگی تولید و استفاده از آنها در سیستم های یادگیری الکترونیکی می توانند شدیدا یاری رسان باشند.

به گفته وی، در بخش پیگیری نهاد سیاستگذاری طبق برنامه ای نسبت به اجرای سیاست های اتخاذ شده و برنامه عملیاتی تدوین شده به نظارت می پردازد. نتایج حاصل از نظارت به منظور رفع مشکلات پیش آمده و اقدام برای رفع آنها مورد استفاده قرار می گیرد. با اینکه انتظار می رود سیستم یادگیری الکترونیکی با پارادایم نوآورانه در آموزش عالی موجب بهبود کیفیت یاددهی- یادگیری شوند باید پیگیری نمود که محیط یادگیری الکترونیکی حداقل به اندازه محیط آموزش حضوری اثربخش باشد.

حبیبی یادآور شد: علاوه بر آن به منظور پایداری، در تلاش های به عمل آمده در توسعه یادگیری الکترونیکی لازم است دانشجویان قبل از شروع درس بر مهارت های لازم جهت تعامل با سیستم تسلط داشته باشند، در غیر این صورت دلسردی و سردرگمی و بی انگیزگی به وجود خواهد آمد.

رئیس دانشگاه خوارزمی افزود: تحول  دانشگاه ها در فضای مجازی می تواند شامل راهبردها و اقدامات هماهنگی باشد که از طریق نیروی انسانی مسلط بر فن آوری، با توجه به فرهنگ استفاده از فضای مجازی آنها را قادر سازد تا مدل های نوین تحول دانشگاه را در راستای رسالت، ماموریت ها و اهداف طراحی نمایند. بنده در این میان اشارهای به دیگر مسائل دانشگاه مانند پژوهش، فرهنگ و ارتباط با جامعه و صنعت نداشتم زیرا در سالی که گذشت محوری ترین مسئله و دغدغه فرایند یاددهی- یادگیری بود.

وی در پایان تاکید کرد: خوشبختانه، محوریت قرار دادن فضای مجازی، دانشگاه و جامعه در چهارمین همایش جامعه و تعلیم و تربیت می تواند علاوه  بر تکمیل دریافت های ما از آموزش در فضای مجازی به ابعاد دیگری چون پژوهش و ارتباط دانشگاه با صنعت و جامعه نیز آگاهی بخش و یاری رسان باشد و فانوسی روشنگر برای ترسیم سناریوهای آینده دانشگاه های کشور. جالب توجه است در این دوره نگاه بین رشته ای به طور جامع برای تمامی رشته های جبهه نخست مجازی شدن دانشگاه ها را در نظر گرفته شده است تا جایی که از بعد فرهنگی نیز در میزگردهای تخصصی بحث هویت را از منظر تربیتی-روانشناسی، اجتماعی؛ سیاسی-حقوقی-اقتصادی، هوش مصنوعی، اسلامی و فرارشته ای مورد بررسی قرار داده است، که همگی در راستای نیازهای امروز دانشگاه خوارزمی و دیگر دانشگاه های کشور است.

منبع:ایسنا