آمارهایی قابل تامل از مناطقی که می‌توانند بیابانی شوند

به گزارش ایسنا، مسعود منصور در مراسم روز جهانی مقابله با بیابان‌زایی ضمن اشاره به دغدغه‌های زیست محیطی پیرامون استفاده از مالچ‌ نفتی به‌منظور تثبیت شن‌های روان گفت: سال ۹۹ یک تنفس تقریبا یک ساله به این موضوع دادیم و شورای عالی جنگل و معاونت آبخیزداری و امور مراتع موظف شد با کمک دانشگاه، موسسات و صاحبنظران شاخص‌های استفاده از مالچ‌های نفتی را بازنگری کند.

وی ادامه داد: در گذشته براساس شاخص‌های قبل ۶۳ هزار هکتار از مساحت کشور واجد شرایط استفاده از مالچ نفتی بودند اما با اصلاح شاخص‌ها و براساس پروتکل جدیدی که تنظیم شد اکنون این مساحت به ۳۲ هزار هکتار رسیده یعنی تقریبا نصف شده است.

به گفته رییس سازمان جنگل‌ها، در کنار این با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، بحث استفاده از مالچ‌های جایگزین با سرعت دنبال شد و اکنون استفاده از دو نوع مالچ نهایی شده که می‌تواند وارد فاز اجرایی شود. همچنین از آنجایی که مالچ نفتی را دیگر رایگان دریافت نمی‌کنیم، این دو نوع مالچ صرفه اقتصادی نیز دارند و می‌توانیم در سال جاری به‌صورت فراگیر برای مقابله با شن‌های روان از آن‌ها استفاده کنیم.

منصور با بیان اینکه روز جهانی مقابله با بیابان‌زایی ۱۷ ژوئن و مصادف با ۲۷ خرداد است، خاطرنشان کرد: به‌دلیل تقارن این تاریخ با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ برگزاری این برنامه به تاخیر افتاد.

۲۳۷ کانون بحرانی فرسایش بادی با وسعت ۱۴ میلیون هکتار در کشور 

منصور ضمن تاکید بر ضرورت توجه به وضعیت بیابان‌های کشور اظهار کرد: نتایج به‌دست آمده از اطلس مناطق بیابانی -که در سال ۹۱ با کار مشترک دانشگاه تهران و شرکت مدیریت منابع آب ایران تهیه شد- نشان می‌داد که بیش از ۸۸ درصد مناطق کشور می‌تواند تحت تاثیر بیابان‌زایی قرار گیرد که آمار قابل توجهی است.

وی ادامه داد: گزارشی که در سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ تهیه شد نشان می‌داد که ۳۷ میلیون هکتار از عرصه کشور یعنی؛ ۲۳ درصد مساحت کل کشور در معرض تخریب با شدت کم یا زیاد است. شدت تخریب کم یا زیاد نیز براساس شاخص‌های کنوانسیون بین المللی بیابان‌زدایی و مقابله با خشکسالی یعنی؛ کاهش پوشش گیاهی و کاهش حاصلخیزی خاک و …تعیین می‌شود.

به گفته منصور، مطالعات کانون‌های بحرانی بازنگری شد و نتایج آن نشان می‌داد ۱۸۷ منطقه کشور در ۲۲ استان به‌اصطلاح بیابانی کشور تحت تاثیر فرسایش بادی هستند که وسعت این مناطق ۲۹.۵ میلیون هکتار است.

وی تصریح کرد: نکته قابل توجه این است که در این ۲۹.۵ میلیون هکتار ۲۳۷ کانون بحرانی فرسایش بادی با وسعت حدود ۱۴ میلیون هکتار وجود دارد.

رییس سازمان جنگل‌ها ادامه داد: مطالعات سال ۹۷ نشان می‌دهد فرسایش خاک و هجوم شن‌های روان به مناطق زیستی، سکونتگاه‌ها، اراضی کشاورزی و به زیرساخت‌ها سالانه حدود ۳ هزار میلیارد تومان خسارت وارد می‌کند.

منصور در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره اقدامات انجام شده در کشور در راستای مقابله با بیبان‌زایی، گفت: موضوع مقابله با بیبان‌زایی در کشور قدمتی بیش از ۵۰ سال دارد و آنچه که انجام شده نشان می‌دهد که در سطحی حدود ۷.۵ میلیون هکتار کار انجام شده است.

وی ادامه داد: ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار هکتار نهال‌کاری، ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار بذرپاشی و بذرکاری، حدود ۳۰۰ هزار هکتار با استفاده از مالچ‌های نفتی در سنوات قبل تثبیت و ۴۶۰ هزار هکتار از این ۷.۵ میلیون هکتار نیز مدیریت شد.

رییس سازمان جنگل‌ها با اشاره به اینکه در مراسم روز بزرگداشت و مقابله با بیابان‌زایی سال گذشته بنابود دنبال اقدامات نوین و نوآوری در این حوزه باشیم، اظهار کرد: سال گذشته برای مناطق بیابانی به‌ویژه مناطقی که احیا شده بود مدل مدیریت خاصی نداشتیم. سیاست حفظ و مدیریت مناطق احیا شده تدوین شد و به تصویب شورای عالی جنگل‌ها رسید و به تمام استان‌ها ابلاغ شد و از آن زمان مدیریت مبتنی بر مشارکت جوامع محلی با کاربری‌های متجانس مانند اکوتوریسم بیابانی، پرورش شتر، نیروگاه‌های بادی وخورشیدی را در این سیاست مشخص کردیم.

وی ادامه داد: سال گذشته سامانه ثبت تجارب موفق در حوزه بیابان‌زدایی افتتاح شد و طی این یکسال ۹۵ تجربه از اشخاص مختلف اعم از کارکنان و بازنشستگان این سازمان و دانشگاهیان در این سامانه بارگذاری شد که رویکرد بسیار خوبی بود.

منصور در پایان گفت: از تمام کسانی که در راه سرسبزی ایران، جلوگیری از تخریب اراضی و کسانی که با علم به اینکه توسعه کشور زمانی موفق است که براساس توسعه پایدار باشد و تمام کسانی که برای حفظ انفال و محیط زیست زحمت می‌کشند از اصحاب رسانه تا دانشگاهیان و سازمان‌های مردم نهاد تشکر می‌کنم.

به گزارش ایسنا، در پایان مراسم بزرگداشت روز جهانی مقابله با بیابان‌زایی دو نهال به احترام و برای یادبود دو خبرنگار جوان مهشاد کریمی، خبرنگار محیط زیست ایسنا و ریحانه یاسینی، خبرنگار خبرگزاری ایرنا که ۲ تیر ماه در حادثه واژگونی اتوبوس حامل خبرنگاران در آذربایجان غربی جان خود را از دست دادند در محوطه ساختمان اداری سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کاشته شد.

منبع:ایسنا